Θα είμαι ειλικρινής. Δεν ήξερα αν για το Bioshock έπρεπε να μιλήσω στο Boomer Gamer ή στα Λίγα Λόγια, μιας και τα πράγματα που θέλω να πω άπτονται και των δύο. Όμως, επειδή θέλω να δώσω ένα γενικό overview για το franchise, σκέφτηκα πως εδώ είναι ο καλύτερος τόπος για να μιλήσω για τρία από τα πιο εμβληματικότερα παιχνίδια, στην τιμή του ενός.
Το πρώτο σοκ του Bioshock
Το 2007 ήταν μια μαγική χρονιά για το gaming. Μέσα στην διάρκεια του έτους βγήκαν ιστορικά παιχνίδια που σχεδόν είκοσι χρόνια μετά αποτελούν σημείο αναφοράς. Assassin’s Creed, CoD Modern Warfare, το πρώτο Uncharted, το Burning Crusade, το Witcher, το Mass Effect και το Portal όλα αυτά βγήκαν το 2007. Ανάμεσά τους και ένα παιχνίδι από την 2Κ με το παράξενο όνομα. Bioshock.
Ήταν μια εποχή που οι εταιρείες των παιχνιδιών συμπεριφέρονταν στους παίχτες ως σκεπτόμενα ενήλικα όντα και όχι ως πορτοφόλια. Το Bioshock λοιπόν ήταν μια πολύ ευχάριστη αλλαγή στα First-Person Shooters που ήδη είχαν αρχίσει να κυριαρχούν. Δίνοντας μας την υπέροχη δυστοπία της Rapture, το μοναδικό του στυλ, την αριστουργηματική του ιστορία, την φιλοσοφία της Ayn Rand και τα σούπερ-ντούπερ plasmids, μας έδειξε μια πρωτόγνωρη ιδέα για το τι μπορούσε να πετύχει το σύγχρονο gaming.
Το Bioshock ήταν ένα τέραστιο σοκ για τον παίχτη. Ήταν σοκ όταν βλέπαμε για πρώτη φορά την υποβρύχια πόλη της Rapture και θαυμάζαμε πως το gaming μπορούσε να φτάσει σε απίστευτα επίπεδα immersion. Ήταν σοκ όταν έβαζε φιλοσοφία μέσα. Όταν σε ανάγκαζε να σκεφτείς εκείνο το “No Gods or Kings. Only man”. Ήταν σοκ όταν ερχόταν η ανατροπή του “Would you Kindly”. Έπαιζε με το μυαλό σου, χρησιμοποιώντας όλα όσα ξέραμε εναντίον μας. “Α man chooses. A slave obeys”. Δεν γράφονται πια τέτοιοι διάλογοι.
Όπως λέω συχνά, το παιχνίδι δεν ήταν τέλειο. Είχε τα προβληματάκια του με τον χάρτη, τα όπλα, το balancing, τις επιλογές για τις little sisters. Όμως είχε ταυτότητα και ψυχή και ξεκάθαρο direction. To μοναδικό αλλά προβληματικό σε σημεία Bioshock αποτέλεσε το θεμέλιο ενός τέραστιου franchise, που ακόμη και οι καλύτεροι κλώνοι του (λέγε με Atomic Heart) δεν κατάφεραν να το φτάσουν.
Το Παράδοξο του Bioshock
Μετά την τεράστια επιτυχία του Bioshock ήταν φυσικό και επόμενο να υπάρξει sequel. Το ερώτημα ήταν “Πού πάμε την ιστορία από εδώ και πέρα”. Κι εδώ έχουμε αυτό που αποκαλώ το Bioshock Paradox.
Το δεύτερο Bioshock τα έκανε όλα σωστά. Διόρθωσε όλα τα προβλήματα του πρώτου. Διόρθωσε τους χάρτες. Άλλαξε το hacking system. Έδωσε καινούργια εργαλεία και νέα όπλα. Έδωσε την δυνατότητα για παράλληλη χρήση όπλων και plasmid. Κράτησε την Rapture, αλλά μας έδωσε άλλες περιοχές της, αναμειγνύοντας το οικείο με το πρωτόγνωρο. Ακόμη και ως ιστορία έκανε μια φοβερή ντρίπλα, δίνοντας μας ως κακό τον Αντι-Ryan, με την μορφή της Sophia Lamb.
Παρόλο που το Bioshock ήταν στα πάντα καλύτερο από το πρώτο παιχνίδι, δεν είχε την ίδια επίδραση. Ομολογώ πως ακόμη και σήμερα με προβληματίζει αυτή η πρόσληψη του Bioshock 2 με την έννοια πως είναι ένα εξαιρετικό παιχνίδι. Σίγουρα όχι τόσο εμβληματικό όσο το πρώτο ή το τρίτο, αλλά σίγουρα δεν του άξιζε αυτή η μοίρα. Το Bioshock 2 είναι ίσως το πιο αδικοχαμένο παιχνίδι που ξέρω, μιας και έκανε τα πάντα σωστά αλλά δεν εκτιμήθηκε. Ο πιο πιθανός λόγος που μπορώ να σκεφτώ είναι πως πήγε με την πιο safe οδό. Βελτίωσε πολλά, είχε καλές ιδέες, αλλά δεν είχε εκείνη τη σπίθα που είχαν τα άλλα παιχνίδι
Το (ακόμη πιο) παράδοξο του Bioshock
Τα παράδοξα δεν σταματούν. To Bioshock Infinite βγήκε και μας έκανε τα μυαλά πουρέ για δύο κυρίως λόγους.
Πρώτον γιατί η ίδια ιστορία μας ξετίναξε τα μυαλά. Ως Dark πριν το Dark, το Bioshock Infinite μας έριξε την μια σφαλιάρα μετά την άλλη. Αυτό που ξεκίνησε ως “σώσε το κορίτσι” με μια διακριτική σάλτσα “Booker Catch”, κατέληξε σε μια πανδαισία παράλληλων συμπάντων και εναλλακτικών πιθανοτήτων. Αυτό που έλειπε από το δεύτερο παιχνίδι, δηλαδή το shock value, υπάρχει σε αφθονία, καθώς το παιχνίδι λαμβάνει απρόσμενες τροπές και ανατροπές.
Αφετέρου όμως υπάρχει και ένα άλλο παράδοξο. Αν το Bioshock 2 είναι ένα παιχνίδι που τα έκανε όλα σωστά και ξεχάστηκε, το Infinite είναι το άντιστροφο. Το Infinite έχει υπερβολικά πολλά προβλήματα κι όμως είναι πιο εμβληματικό από το αρτιότερο Bioshock 2. Τα όπλα είναι φουλ σπασμένα και είτε θερίζουν είτε δεν σκοτώνουν ούτε μύγα. Σε αντίθεση με την ποικιλία που είχες στα προηγούμενα, τώρα κουβαλάς μόνο 2. Το Iron sights δεν βοηθάει καθόλου και τζάμπα μπήκε. Τα rails που υποτίθεται πως αναβαθμίζουν την μάχη, απλώς προκαλούν ναυτία. Ο χάρτης απουσιάζει, το παιχνίδι είναι υπερβολικά γραμμικό και τα voiceboxes είναι μια πονεμένη ιστορία.
Κι όμως το Infinite είχε μεγαλύτερη επίδραση και αντίκτυπο στους παίχτες. Παρά τα προβλήματά του, παρά την αλλαγή σκηνικού, παρά το πόσο λιγότερο Bioshock έμοιαζε, ήταν ένα παιχνίδι που σου έμενε. Ήξερες πως εκείνη τη στιγμή έπαιζες κάτι σπουδαίο. Ήταν ένα παιχνίδι που τουλάχιστον στο θέμα του narrative είχε κάτι να πει, δεν ήταν απλώς μια λίστα με σημεία, όπως ήταν το Bioshock 2.
Επίλογος
To Bioshock είναι ένα franchise που άφησε εποχή. Το στυλ του, οι ιστορίες του και ακόμη και το gameplay του έχει επηράσει πολλά παιχνίδια. Από το Art Deco στυλ που είδαμε στο Prey, μέχρι την κόπια του Atomic Heart, το Bioshock αποδεικνύει πως τα παιχνίδια δεν χρειάζονται να είναι τέλεια για να αφήσουν την σφραγίδα τους.
Με το Judas του Ken Levine να είναι προ των πυλών και το Bioshock 4 να είναι στα μπετά, μένει να δούμε ποια θα είναι τα επόμενα βήματα της κληρονομιάς του Bioshock. Ο χρόνος θα δείξει.